Siemens "Schatulle" M57

Siemens "Schatulle" M57

Siemens is in vergelijking met merken als b.v. Blaupunkt en Grundig niet de meest bekende producent van consumenten radio’s. Siemens is meer bekend van professionele toepassingen.

Toch zijn onder de merknaam Siemens een aantal kwalitatief goede toestellen op de (Nederlandse) markt verschenen waaronder het type C50 uit 1955 (elders beschreven) en de kleine RS 111 (elders beschreven). Een van de topmodellen uit het midden van de jaren vijftig is de “Schatulle M57” die hier wordt beschreven.

Behalve de “Schatullen’ H52 en M57 uit 1955/1956 werden in modeljaar 1954/1955 ook de “Schatullen” P48 , H42 en M47 op de markt gebracht. “Schatulle” kan vertaald worden als “(schat)kistje” of “afsluitbaar kastje” hetgeen hier betekent: een radiotoestel met deurtjes of gordijntjes. Het zijn grote, luxe uitgevoerde radio’s. De P48 en de M57 zijn de ”topstukken” uit deze serie.

Het toestel is voorzien van de Lange-, Midden- en Kortegolf (AM). Daarnaast is het toestel uitgerust met de toen al goed ingeburgerde FM band (UKW - Ultra Kurz Welle).

De buizenbezetting is als volgt: 2 x EC92/ EF89/ ECH81/ EF89/ EF80/ EABC80/ ECC83/ 2 x EL84/ EM80. De gelijkrichter is een seleencel B250 C150.

De opbouw van het toestel is als volgt: 2 x EC 92 als FM afstemeenheid, de eerste EF 89 als H.F  voorversterker voor AM en als eerste M.F. trap voor FM, de ECH 81 als oscillator/mengbuis voor de LG/MG/KG en als 2e middenfrequent trap voor de FM, de tweede EF89 als eerste middenfrequent trap voor AM en de derde voor FM, de EF 80 als tweede m.f. trap voor AM en de vierde voor FM, de EABC80 als detector en laagfrequentversterker, de ECC83 als l.f. versterker/fasedraaier, de 2 x EL 84 als balanseindtrap, de EM 80 als afstemindicator. Als gelijkrichter wordt een brugcel SSF B250C150 gebruikt.

Voor de Middengolf is voorzien in een draaibare ferrietantenne - dus niet voor de Lange golf, die ontvangt alleen met de buitenantenne. Door de h.f trap met preselectie en de extra m.f. trap met dus ook een extra m.f. bandfilter zijn de gevoeligheid en de selectiviteit uitstekend, ook door de variabele bandbreedte/selectiviteit op twee m.f. bandfilters gekoppeld aan de toonregeling. Bij sterke zenders kan de bandbreedte op maximum ingesteld worden wat de weergave ten goede komt.

Voor FM zorgen de 4 m.f. trappen voor een uitstekende selectiviteit en een goede storingsonderdrukking. De derde De FM detector is van het type ratio-detector.

Het is een degelijk uitgevoerde en ruim opgezette radio: alles is goed bereikbaar. De UKW afstemmer is nog uit losse, goed bereikbare onderdelen opgebouwd. De Siemens-componenten zijn van goede kwaliteit (en niet alleen in dit toestel). De Siemens M57 heeft een zeer goede gevoeligheid en selectiviteit op alle bereiken en een uitstekende geluidsweergave. Bekijk het schema ook maar eens goed, de servicedocumentatie vind je  hier

De weergave wordt verzorgd door “Zwei 20 cm Orchesterlautsprecher mit Divergenzkegel, zwei dynamische 10 cm Hochtonlautsprecher mit Tonführung.” 4 luidsprekers dus, met uitstraling naar voren, zie foto.

In tegenstelling tot veel andere Duitse toestellen uit die tijd hier geen aanduidingen als “Vollsuper”, “Zauberklang”, “3D klang” en andere aanprijzingen: de kwaliteit spreekt hier kennelijk voor zichzelf.

Verder zijn er extra’s zoals de toets “O-M”: “Ortssender-Mittelwelle” een voorziening waarbij een plaatselijke MG zender vast kan worden ingesteld.

Met gesloten deurtjes - die uiteraard geluid doorlatend zijn - kun je de voumeregelaar bedienen en het toestel uitschakelen. Ook worden de schaalverlichting en de afstemindicator uitgeschakeld. Een aparte schakelaar “Spraak”/“Muziek” overbrugt de toonregeling enigszins. De gebruiksaanwijzing vind je hier

Dit toestel komt uit de kringloop. Aangeschaft in 2002, zoiets kun je niet laten lopen.. 

Lak plaatselijk beschadigd en vuil, verder compleet, deurtjes en doek in goede staat. Kast rechts boven wijkt. Twee houten pootjes zijn niet origineel. 

Op twee na zijn alle buizen vermoedelijk vrij recent verwijderd . Vrij schoon en verder op het oog compleet. Onduidelijk hoe het toestel aan/uit wordt gezet, in netleiding zit een drukknop, vermoedelijk aan/uit voorziening defect.

Reparaties

Reparaties Inwendig 2007:

  • Gereinigd maar niet uitgekast
  • Toestel visueel gecontroleerd. Ontbrekende buizen ingezet. Werkte direct.
  • Druktoetsenmechanisme gereinigd met tuner spray. Osc. spoel Ortssender vastgelijmd en ingesteld op 747 kHz. Spoelen op ferrietantenne afgeregeld en vastgezet, zaten los.
  • Frequentie op KG en MG iets nageregeld om schaal te laten kloppen. FM schaal klopt vrijwel
  • Geen verdere metingen of controles, speelt goed, i.v.m. tijdsdruk geen verdere controles, Siemens onderdelen zijn van goede kwaliteit.
  • De AAN/UIT schakelaar blijkt een drukknop te zijn naast de volumeregelaar en ontbreekt, daarom schakelaar in netsnoer laten zitten.

Reparaties Uitwendig 2007:

  • De kast is dof en vlekkerig. Op de zijkant resten van een sticker. Gebruikte type lak is kennelijk celloselak.
  • Kast gepolijst met staalwol 000. Niet met terpentine afnemen, geeft witte uitslag!!
  • Ingesmeerd met Jura IV, dit is een krashersteller. Circa 30 minuten in laten trekken.
  • Gepolijst met “UltraGlozz Superpolish”, dit is een polijstmiddel. (Noot: niet meer verkrijgbaar kan ook “Commandant 4” zijn.)
  • Kale randjes met waterbeits bijwerken ½ noten 166, ½ kersen 171.
  • Tweede maal UltraGlozz (liefst meerdere malen met 1 dag tussenruimte)
  • Krassen later met “Polish Reviver” verder verminderd.
  • Eindbehandeling Pledge.
  • Deurtjes met passende schroeven opnieuw gangbaar gemaakt.

Toestand na Reparaties

  • Status 2007: Speelt goed op klein zoemtoontje na. Electrische waarden t.z.t. nog controleren.
  • Nog te maken: netschakelaar en twee ontbrekende houten blokjes onder de achterzijde van de kast. (Inmiddels aangebracht)
  • De kast oogt goed, maar niet perfect zoals dit toestel verdient. Rechts boven de kast opnieuw verlijmen.
  • Heeft tussen 2007 en nu (2022) geregeld met goed gevolg gespeeld.
  • GEZOCHT: netschakelaar

Voorkant gesloten

Detail links

 

Chassis

Onderkant M.F. en L.F. deel

Achterkant open

 

Stationsnamenschaal

 

H.F. deel bovenkant

H.F. en UKW deel

Achterkant

Detail rechts

Ontbrekende netschakelaar

L.F. deel

Karakteristieken

Merk:SIEMENS
Type:M57 "Schatulle"
Serienummer:315693
Bouwjaar:1955/1956
Frequentiebereiken:LG/ MG/ KG/ UKW (87,5 - 100 MHz)
Middenfrequentie:460 kHz/ 10,7 MHz
Buizenbezetting:EC92/ EC92/EF89/ ECH81/ EF89/ EF80/ EABC80/ ECC83/ EL 84/ EL84/ EM80. Gelijkrichter: SSF B250 C150
Schaalverlichting:4 x 7V 0,3A Osram 3341 Mat
Bediening:Netschakelaar/Volume op de rand aan de voorkant.
Grote draaiknop links voor ferrietantenne, rechts voor Afstemming. Kleine regelaars voor laag (links) en hoog (rechts)
Druktoetsen voor: v.l.n.r.: Spraak/muziek, Grammofoon, LG, KG, MG, Inschakelen ferrietantenne, O-M (Ortstaste Mittelwelle), UKW
Voedingsspanning:110/ 125/ 220/ 250 Volt wisselspanning. Verbruik ca 75 Watt
Antenne:Intern: ferrietantenne draaibaar voor MG en FM dipool en extern
Externe Aansluitingen:Antenne, Platenspeler, Bandrecorder opname, Externe L.S. (5 Ohm)
Maten (H x B x D):47 x 69 x 33 cm
Gewicht:circa 20 kg
Kast:Hout, donkerbruin gelakt. Deurtjes van beige doek.
Bijzonderheden:Grote luxe radio met deurtjes “Schatulle”. 4 luidsprekers. Balanseindtrap. H.F voorversterker 4 m.f. trappen FM, 2 m.f. trappen AM
Typenummers componenten:Zie documentatie
Collectienummer:
status:
65
In de collectie