De Ross Revenge 1

De Ross Revenge 2

De Ross Revenge met nieuwe antennemasten in 1989

 

In beslag genomen materiaal na de raid in 1989. Het zou gaan om ongeveer 30 m3....

Radio Monique, Radio 558, Radio 819

Radio Monique is - bijna - de laatste Nederlandse zeezender. Na Monique kwamen nog Radio 558 en Radio 819. Omdat deze alle drie een gemeenschappelijke basis hebben is hun geschiedenis in één doorlopend verhaal samengevat.

Radio Monique zou oorspronkelijk van start gaan in september 1981 vanaf het schip de “Magda Maria” waarvan “Radio Paradijs” uitzond; dit schip werd echter al na drie dagen door de Nederlandse justitie opgebracht - zie het verhaal van “Radio Paradijs”. Het idee was om “Radio Monique” als tweede programma vanaf dit schip uit te gaan zenden. Het idee was van Fred Bolland, Monique was de naam van zijn vrouw.

Deze Fred Bolland was al eerder in 1979 betrokken bij de Nederlandse programma’s van Radio Caroline aan boord van “Mi Amigo”: deze stopten toen de “MV Mi Amigo” op 20 maart 1980 zonk. De plannen voor een eigen station werden toen uitgesteld.

Toen Radio Monique op 15 december 1984 uiteindelijk in de lucht kwam had het geen eigen zendschip: het station huurde zendtijd van Radio Caroline. Caroline was er in geslaagd na een afwezigheid van bijna 3 jaar weer in de lucht te komen. Het nieuwe schip, de “Ross Revenge”, was niet alleen het grootste zendschip ooit — 978 ton — maar had ook de hoogste zendmast ooit op een zendschip gebouwd: 300 voet ofwel 91 meter.

Vanaf 19 augustus 1983 was Radio Caroline weer te beluisteren op 963 kHz. De 50 kWatt zender zorgde voor een krachtig signaal in zowel Engeland als Nederland. Hoewel er een aantal adverteerders was geworven waren de inkomsten lang niet voldoende om de kosten te dekken.

Er moest dus - net als in de jaren  zeventig ( Mi Amigo) - geld verdiend worden door het verhuren van zendtijd. Zo begon Fred Bolland met zijn eigen station: “Radio Monique”. Onderdeel van de deal was dat de Monique organisatie de verantwoordelijkheid op zich nam voor de bevoorrading van het zendschip en het halen en brengen van de medewerkers van Radio Caroline en het nieuwe Radio Monique van en naar de Ross Revenge. In het Gooi werd daarnaast nog eens een eigen studio ingericht, waar oude rotten uit het vak als Joost den Draayer en Tony Berk weer eens van zich lieten horen. Voor de rest werden de programma's verzorgd door een live-team van deejays. De hele operatie was natuurlijk volstrekt illegaal volgens zowel de Nederlandse als de Engelse wet.

De “Ross Revenge” lag niet voor de Nederlandse maar voor de Engelse kust, wat mogelijk de reden was dat de Nederlandse justitie niet direct ingreep. Ook had de Engelse justitie Radio Caroline nog betrekkelijk weinig in de weg gelegd. Afgezien van een periode waarin de “Ross Revenge” voortdurend in de gaten werd gehouden door een schip van de Britse overheid werd het schip zelf met rust gelaten. Officieel produceerde Monique naar verluid “achtergrondprogramma’s voor gebruik in supermarkten, programma’s voor internationale organisaties, e.d.”, waarvan onbekend was hoe die aan boord van een schip op de Noordzee kwamen.

Het station was in de beginperiode - het was de enige Nederlandse zeezender - redelijk succesvol. Of het nu afspraken waren die niet werden nagekomen, de slechte leefomstandigheden aan boord, salarissen die niet of te weinig ontvangen werden of andere oorzaken, het personeelsverloop was evenwel behoorlijk groot

Achter de schermen rommelde het ook: naar verluid was iemand van de Monique organisatie achter de rug van Fred Bolland naar Ronan O'Rahilly - de eigenaar van Radio Caroline - gegaan met een grote adverteerder van Radio Monique, Texas Sigaretten. Er was een grote financiële investering gedaan door deze sigarettenfabrikant en er was afgesproken dat deze persoon de leiding zou krijgen van een nieuw station,  “Radio 819”.

Op vrijdag 13 november 1987 kondigde Monique aan uit de lucht te gaan om van 963 kHz naar 819 kHz te verhuizen. Nadat het station op 15 november weer in de lucht kwam, brak op 27 november 1987 de antennemast van de Ross Revenge - na eerder op 15 oktober een storm met orkaankracht te hebben doorstaan - wat het einde van Radio Monique betekende.

De Caroline organisatie blijkt zoals wel vaker zeer veerkrachtig, want al na korte tijd was een noodantenne systeem geïnstalleerd en kwam ”Radio Caroline” terug op 558 kHz. Die antennes waren geen succes en na diverse mislukkingen werden eind 1988 2 masten van 30 en 24 meter hoog geplaatst met daartussen een T-antenne. En dat alles op volle zee, terwijl de aanvoer van materialen illegaal was en dus zo onopvallend mogelijk moest plaatsvinden.

Omdat het niet mogelijk was twee stations te laten draaien op de provisorische antennesystemen en er toch geld verdiend moest worden, stelde Radio Caroline op 9 juli 1988 overdag de 558 kHz ter beschikking aan een nieuw Nederlands station: Radio 819. Omdat uitgezonden werd op 558 kHz, noemde het station zich voorlopig Radio 558. Pas op 22 oktober werd de 819 kHz in gebruik genomen en werd de naam veranderd in Radio 819.

Radio 558 heeft dus iets minder dan 4 maanden bestaan en is voortgezet als Radio 819 met dezelfde eigenaren en hetzelfde adres in Spanje. Radio 558 had wel een leuke jingle, klik hier

Radio 819 is geen groot succes geworden. De zender is verschillende malen uit de lucht geweest, had een sterkte van niet meer dan circa 5 kWatt en trok minder luisteraars dan verwacht hoewel de ontvangst in (West)Nederland niet slecht was.

In de zomer van 1989 waren vanaf de Ross Revenge drie zenders in de lucht, “Radio Caroline” op 558 kHz, “Radio 819” op 819 kHz en op de korte golf op 6215 kHz “Radio Caroline” en “World Mission Radio”. De keuze van 6215 kHz is een onbegrijpelijke blunder: dat was en is een internationale noodfrequentie voor het scheepvaartverkeer. De aanhoudende en genegeerde klachten over storingen waren de druppel die de spreekwoordelijke emmer deden overlopen en een uitstekende aanleiding tot ingrijpen. Ook al omdat er plannen voor wéér een nieuwe zeezender waren. De Britse en de Nederlandse Justitie besloten in een gezamenlijke actie een - naar verwachting definitief - einde te maken aan de activiteiten op de “Ross Revenge”

Er was al vastgesteld dat de “Ross” in feite een stateloos schip was. De Panamese ambassade had duidelijk gemaakt dat er geen registratie van het schip was in hun land en een andere registratie was niet te achterhalen. En tegen een stateloos schip mag volgens het internationale recht worden opgetreden indien een land daarvan hinder ondervindt, ook als dat zich buiten de territoriale wateren bevindt.

Na het nodige voorwerk werd op 16 augustus bij huiszoekingen in kantoren, woningen en bedrijven de gehele organisatie van Radio 819 opgerold en “4 combi’s vol bewijsmateriaal” verzameld.

Zo rond half augustus 1989 kreeg de bemanning aan boord van de “Ross” al een voorgevoel dat er iets op komst was: er werd vaker dan normaal rondom het schip gesurveilleerd en op 17 augustus was een schip van de Britse kustwacht de Ross genaderd met de mededeling dat de gehele Radio 819 organisatie was ontmanteld en vroeg de bemanning van de Ross de uitzendingen te staken - waaraan geen gevolg werd gegeven (alleen de 6215 kHz ging uit de lucht)

Op 19 augustus was het raak: aan boord hechtte men nauwelijks geloof aan de berichten over een klopjacht op medewerkers en aan de dreigende taal omtrent een mogelijk ingrijpen. Het werd echter bittere ernst toen op zaterdagmiddag 19 augustus 1989 de Nederlandse “Volans” met een half dozijn overheidspersoneel langszij kwam gevaren waardoor het gevreesde scenario werkelijkheid werd.

Het schip werd geënterd en vervolgens vakkundig ontdaan - zeg maar: leeggeplunderd - van vrijwel alle radioapparatuur- - ook die van Radio Caroline.

Met radio 819 kwam op 19 augustus 1989 een einde aan de Nederlandse zeezender geschiedenis van bijna 30 jaar. Hierna kwamen er geen nieuwe zeezenders meer, zelf de plannen er voor bleven achterwege. Wel kwam Radio Caroline weer terug, maar dat wordt elders verhaald.

Omdat de Nederlandse Justitie er van overtuigd was dat na deze actie geen nieuwe zeezender meer op de Noordzee zou verschijnen werd besloten geen vervolging in te stellen tegen de betrokkenen. Het doel was immers bereikt.

Ter herinnering: een leuke Radio 558 jingle: klik hier

Bijgevoegd heb ik een aantal krantenknipsels uit mijn archief voor meer informatie

Het Vrije Volk 15-10-1983 "Hello folks, this is Caroline"

De Telegraaf 21-08-1989: Justitie brengt Radio Caroline tot zwijgen

Het Parool 07-07-1986: De verwaterde romantiek van Radio Monique

Westfries Dagblad 21-08-1989: Piraat Radio Caroline uit de lucht geplukt

Het Parool 21-08-1989: De laatste piraat gepakt

Westfries Dagblad 19-12-1989: Geen vervolging Radio Caroline