Philips H4X73A

De Philips H4X73A is een combinatie van een platenspeler en een radio, ook wel radiogrammofoon genoemd. Het was een toestel waarbij radio en grammofoon in één (hanteerbare) kast waren gemonteerd. Het model werd in 1957 op de markt gebracht.

Het radiogedeelte is vrij standaard. Het toestel is voorzien van Lange- en middengolf en de FM band van 87,5 - 100 MHz.

De buizenbezetting bestaat uit de ECC85, ECH81, EF85, EABC80, EL84, EM80 en EZ80.

De (pre-fab) FM-afstemeenheid is uitgerust met een ECC85. De ECH 81 is de mengbuis voor LG/MG/KG en de eerste m.f. trap voor FM. De EF 85 is de eerste m.f. trap voor AM en de tweede voor FM. De EABC 80 is detector voor AM en FM en laagfrequent versterker, de EL 84 de l.f. eindversterker, de EM 80 de afstemindicator, de EZ 80 de gelijkrichter.  De toonregeling is eenvoudig. 1 knop waarmee het hoog geregeld kan worden.

 Twee luidsprekers 1 x AD 3700 M ( lage tonen, rechts) en 1 x AD3700X (hoge tonen, links). De documentatie van de H4X73A staat  hier

De bijbehorende platenspeler is de AG 2012 van Philips, voor het eerst op de markt gebracht in 1952. Het is een compact apparaat dat als tafelmodel en als inbouwapparaat beschikbaar was en geleverd kon worden voor verschillende netspanningen en -frequenties. Dit model AG 2012 dateert uit 1957, een tijdstip waarop naast de nieuwere 33 1/3 toeren L.P.’s en 45 toeren singles ook nog de oudere 78- toeren platen in gebruik waren. Er is zelfs de mogelijkheid om platen met een snelheid van 16 2/3 toeren af te spelen. Deze werden gebruikt voor toepassingen waarbij de weergavekwaliteit van ondergeschikt belang zoals bij b.v. talencursussen op grammofoonplaat (b.v. “Linguaphone”). 

De snelheid wordt ingesteld met het schuifje onder de toonarm. Geadviseerd wordt om na het gebruik de snelheid op “0” te zetten om te voorkomen dat het rubber aandrijfwieltje wordt vervormd.

Het pick-up element - een soort zoutkristal - is zeer vochtgevoelig en verweekt dan, een bekende kwaal. Bij voorkeur bewaren in een doosje met silica gel. (de bekende korreltjes in een zakje.) Documentatie van de AG 2012 staat  hier

In de hier beschreven radio zit de AG 2012-75 voor 220 Volt, standaard is de AG 2012-45 gemaakt voor 110 Volt, die is aangesloten op de 110 Volt aftakking van de voedingstrafo van de radio. Het type 2012-75 moet worden aangesloten op de 220 Volt aftakking van de trafo. 

Door rechtstreeks op de voedingstrafo aan te sluiten en niet op de netingang wordt bereikt dat onverschillig welke netspanning is ingesteld de platenspeler altijd de juiste spanning krijgt.

Het opneemelement kan in twee standen geplaatst worden: “normaal” met een “dikke” naald voor de 78 - toeren platen en “micro” met een “fijnere” naald voor de toen nieuwe platen met micro groeven. De naalddruk bedraagt circa 10-12 gram….

Vooral bij het afspelen van 78 toeren platen is het prettig dat het deksel van de kast gesloten kan worden om het directe geluid van het naaldgeruis te beperken. In de achterzijde van de kast is een gleuf aangebracht waar de plaat iets doorheen steekt. Handig, want dit beperkt de diepte van de kast.

De h4X73A was een populair model. Er zijn er veel van gemaakt. In 1960 werd er nog mee geadverteerd, zie hiernaast. Dat “ Stereosonic” slaat waarschijnlijk op de twee luidsprekers aan beide kanten van de kast, ook wel (ten onrechte) “Bi-Ampli” genoemd. 

Mijn eerste exemplaar werd in 2003 in een kringloop winkel aangeschaft. Om één complete set te verkrijgen van radio en platenspeler zijn later op vlooienmarkten vrij probleemloos andere in min of meer in staat van ontbinding verkerende exemplaren aangeschaft om het “origineel” compleet te krijgen.

Reparaties

Reparaties  juli 2005.

  • Er is geen overzichtelijk restauratieverslag van bewaard. Samengevat is het volgende gebeurd: buizen getest en waar nodig vervangen, kritische condensatoren (koppel-C, hoge-tonen C vanaf uitgangstrafo) vervangen, elco’s geformeerd, enkele verlopen weerstanden vervangen.
  • Verder divers “mechanisch” werk. Uitkasten, schoonmaken etc. Druktoetsen vastgelijmd, gebroken snaar vervangen (afkomstig uit sloopset), platenspeler gesmeerd volgens documentatie. Toestenmechaniek gesmeerd en contacten schoongespoten

Toestand na Reparaties

  • Werkt naar tevredenheid. Speelt regelmatig want dit toestel is geschikt om “mobiel” 78-toeten platen af te spelen. Beschadiging aan de zijkant van de kast nog te repareren. Pick-up element tussen twee speelbeurten bewaren in doosje met silica-gel.

Voorkant

Achterkant open

typeplaatje grammofoon

Stationsnamenschaal

Platenspeler

Zijkant

Achterkant

Buizenbezetting

Typeplaatje radio

Karakteristieken

Merk:PHILIPS
Type:Radio: H4 X 73A
Platenspeler: AG 2012-75
Serienummer:Radio: A 32800
Platenspeler: 23315
Bouwjaar:1957
Frequentiebereiken:LG/ MG/ FM (87,5 - 100 MHz)
Middenfrequentie:452 kHz/ 10,7 MHz
Buizenbezetting:ECC85/ ECH81/ EF85/ EABC80/ EL84/ EM80/ EZ80
Schaalverlichting:1 x 8024N-778 (bajonet fitting) evt. 6V 0,3A
Bediening:Van links naar rechts:
Grote knop: toonregeling, kleine knop: Volume
Druktoetsen: Netschakelaar, pick-up, LG, MG, FM.
Grote knop: afstemming FM, kleine knop; afstemming AM.
Voedingsspanning:Radio: 110/ 127/ 145/ 220 V wisselspanning circa 55 Watt
Platenspeler: 220 V 7 Watt
Antenne:Extern en intern: ferrietantenne voor LG en MG, dipool voor FM
Externe Aansluitingen:Antenne, Pick-up en Externe L.S. (5 Ohm)
Maten (H x B x D):ca. 30 x 54 x 34
Gewicht:circa 12 kg
Kast:Multiplex en spaanplaat (zijkanten), donkerbruin. Crèmekleurig kunststof front.
Bijzonderheden:Radio-grammofoon tafelmodel, geen meubel. Was in die tijd niet echt algemeen (pas weer in de jaren 70 en later)
Platenspeler met 4 snelheden en twee naaldtypen (normaal en micro)
Typenummers componenten:Luidsprekers: 1 x AD 3700M en 1 x AD 3700X
Zie verder documentatie
Collectienummer:
status:
73
In de collectie