Philips B5X62A

De B5X62A is een mooi Philips -ontwerp uit 1956. Het is een van de eerste zogenaamde “plano’s”. Plano betekent “gelaagd” of “plat”. Het is een type dat aanzienlijk breder dan hoog is, doorgaans met luidsprekers aan de zijkant. Het past op een plank of in een boekenkast, en niet zonder reden. Tot midden jaren vijftig namen radio’s in een huiskamer veelal een dominante plaats in. Toen de televisie populairder werd stonden er ineens twee grote toestellen in één huiskamer. De televisietoestellen werden in die tijd alleen maar groter, dus moesten de radio’s kleiner worden.

Deze plano is een heel mooi model; een houten kast en een deels open front. Hoge- en lage tonenregelaars zijn uitgevoerd met grafische weergave in de vorm van “gordijntjes” die verder dichtgaan naarmate de betreffende toonsoort minder wordt weergegeven. De gebruiksaanwijzing van dit toestel vind je hier

De afstemindicator bevindt zich prominent in het midden. De horizontale lijnen op de schaal benadrukken het plano karakter. Zoals bijna alle radio’s uit die tijd: druktoetsen voor alle schakelfuncties.

Het toestel is voorzien van de Lange-, Midden- en Korte golf, alsmede de FM band van 87,5 tot 100 MHz.

De buizenbezetting bestaat uit de ECC 85, de ECH 81, de EF 89, De EF85, de EABC 80, de EL 84, de EL 86,de EM 80 en EZ80. Allemaal uit de 80-serie en standaard voor die tijd, afgezien van de l.f. eindtrap met EL86 en EL 84.

De (pre-fab) FM-afstemeenheid is uitgerust met een ECC85. De ECH 81 is de mengbuis voor LG/MG/KG en de eerste m.f. trap voor FM. De EF 89 is de eerste m.f. trap voor AM (het AM signaal wordt hierna naar de detector gevoerd) en de tweede voor FM, de EF 85 is de derde m.f. trap voor FM. Die derde trap is “zuinig” afgesteld zodat het versterkte signaal in amplitude begrensd wordt, waardoor stoorpulsen onderdrukt worden (voor FM ontvangst zijn de frequentieveranderingen belangrijk, amplitudeveranderingen zijn “storing”).

De EABC 80 is detector voor AM en FM en laagfrequent versterker, de EM 80 de afstemindicator, de EZ 80 de gelijkrichter. Bijzonder is de schakeling met de combinatie EL 84 en EL 86 in de laagfrequent eindtrap. Dit is een zgn. transformatorloze eindversterker met hoogohmige luidsprekers. De voordelen zijn onder meer het ontbreken van een dure/zware uitgangstransformator en minder vervorming van het geluid. Het principe zal t.z.t. in de bibliotheek beschreven worden. De servicedocumentatie vind je hier

Het toestel heeft links en rechts twee verschillende luidsprekers van 800 Ohm. Links (meer) lage tonen, rechts (meer) hoge tonen. Niet zo uitgesproken dat dit toestel “Bi-Ampli” wordt genoemd, wat het ook niet is, maar dat etiket werd eind jaren vijftig op bijna elk toestel met twee luidsprekers geplakt.

Mijn B5X62A is een combinatie van twee toestellen. Serienummers PL 14346 en PL15840 (kast, schaal, achterwand). Beide gekocht op Koninginnedag in 2005. De ene had een behoorlijke kast en een hopeloos binnenwerk, de andere een slechte kast en een redelijk ogend binnenwerk. Daarmee in 2007 aan de slag gegaan. De PL15840 heeft wat reserveonderdelen opgeleverd zoals buizen en luidsprekers (weggegeven)

Reparaties

Reparaties Inwendig 2007:

  • Beide toestellen uitgekast en in hoofdonderdelen gespitst (chassis, luidsprekers, schaal, e.d.)
  • Alle buizen 100% behalve ECH 81. Deze vervangen. Alle buizen nu Philips (behalve de ECC85)
  • Voedingselco ’s geregenereerd en weer in orde.
  • R14 (2k2) blijkt vervangen door 33 Ohm. R6 (39k) blijkt vervangen door 7k5. Deze weerstanden zitten aan de anode resp. schermroostervoeding van de ECH 81. Reden onbekend. Vervangen door originele weerstanden uit de sloopset.
  • C59 (koppel C) getest, is 60 Mohm. Niet vervangen.
  • Hoofdstroomcircuit (primaire of netkant): zekering gereinigd, netschakelaar schoongespoten. De isolatieweerstand tussen primaire kant en chassis getest met megger. (isolatieweerstand meten met hoge spanning van circa 600 V) en in orde bevonden. (meer dan 100 MOhm)
  • Elco’s in de eindtrap (over kathodeweerstand en uitkoppeling naar de luidsprekers) getest en in orde bevonden.
  • Radio in werking gesteld: mengtrap kraakt op alle AM bereiken.
  • Foutzoeken: 1) ECH81 vervangen, geen effect. 2) Signaalinput (stuurrooster) losmaken: geen effect 3) Oscillator buiten werking stellen: geen effect. 4) Schermroosterweerstand + ontkoppelC vervangen: geen effect. 5) Anodeweerstand + ontkoppelC vervangen: geen effect.
  • Tenslotte: 6) m.f. kringen in anode circuit mengbuis doormeten: FM-kring 10,7 MHz meet 500 Ohm Wat teveel is voor een spoeltje voor 10,7 MHz, AM kring is laagohmig, FM-kring blijkt dus de oorzaak, ergens een slecht contact. Vervangen door dezelfde m.f. spoel uit sloopset. Kraakstoring opgelost.
  • Anodeweerstand mengtrap: moet zijn 2 x 82k is circa 40k, verlopen naar 100k. Vervangen.
  • Schermroosterweerstand van EF89 moet zijn 120 k, verlopen naar 300 k. Vervangen.
  • Elco FM discriminator: gecontroleerd en in orde.
  • Afstemoog: weerstand van 470 k defect: Vervangen. Oog werkt weer enigszins.
  • Snaren FM afstemeenheid en toonregeling opnieuw aangelegd (met dank aan servicedocumentatie).
  • Steekproefsgewijs weerstanden met hoge waarde getest: geen significante afwijkingen.
  • Toestel speelt nu goed op alle bereiken.
  • Teer C’s niet gecontroleerd. Zou verstandig zijn maar door tijdsdruk niet gedaan.
  • Alle inwendige delen schoongemaakt en waar nodig gesmeerd

Reparaties Uitwendig 2007.

  • Kast gepolijst met Uitklaarpolitoer en Glanspopote (effectiever). Commandant Cleaner kan ook maar dit wil wel eens sporen achterlaten in de nerven van de lak.
  • Alle delen schoongemaakt (schaal, knoppen, etc)

Let op: Uitkasten van de B5X62A gaat als volgt: Rooster van basluidspreker (dat is de linker luidspreker, van voren af gezien) losschroeven, basluidspreker losschroeven, deze luidpreker opzij naar buiten trekken en het chassis zij- en achterwaarts om de hogetonen luidspreker heen manoeuvreren. Deze luidspreker hoeft niet te worden verwijderd!

Toestand na Reparatie:

  • Status 2010: Toestel speelt weer goed op alle bereiken, toonregeling werkt vermoedelijk niet geheel correct, erg weinig basregeling mogelijk en (te) weinig lage tonen. Zou eens kritisch naar gekeken kunnen worden voor een optimaal resultaat. Kast is netjes maar niet “fabrieksnieuw” zoals na opnieuw lakken het geval zou zijn.

 

Achterzijde open

Stationsnamenschaal. Links en rechts boven; gordijnweergave

Buizenbezetting

Inwendige ongerestaureerd

FM Afstemeenheid

Detail Schaal

Karakteristieken

Merk:PHILIPS
Type:B5X62A
Serienummer:PL 14346 en PL15840 (kast, achterwand, schaal)
Bouwjaar:1956
Frequentiebereiken:LG/MG/KG/FM (87,5 - 100 MHz)
Middenfrequentie:452 kHz/ 10,7 MHz
Buizenbezetting:ECC 85/ ECH 81/ EF 89/ EF85/ EABC 80/ EL 84/ EL 86/ EM 80/ EZ80
Schaalverlichting:2 x 8024N/778 (6,3 Volt)
Bediening:Druktoetsen voor: van links naar rechts: Netschakelaar, PU/LG/MG/KG/FM.
Draaiknoppen voor Volume (links)en Afstemming (rechts)
Kleine draaiknoppen voor lage en hoge tonen met “gordijnweergave”
Voedingsspanning:110/127/145/165/220/245 Volt wisselstroom circa 75 Watt
Antenne:extern en intern (verstelbare ferrietantenne en UKW dipool)
Externe Aansluitingen:Antenne, Grammofoon, Bandrecorder (weergave), Externe L.S.800 Ohm
Maten (H x B x D):31 x 68 x 28 cm
Gewicht:circa 10 kg
Kast:Hout, donker gelakt. Open front met glazen schaal.
Bijzonderheden:Vroege plano in mooie karakteristieke kast met veel hout. Uitgangstrafoloze eindtrap. Hoogohmige extra LS uitgang (800 ohm)
Typenummers componenten:Luidsprekers: AD 3500 A.M.S. (800 Ohm) en 9748A (800 Ohm)
Collectienummer:
status:
112
Verkocht in 2023