Philips 796A

796A

Philips 796A

De Philips 796A “Sonate” is in 1936/1937 geïntroduceerd als onderdeel van de “Symfonische Serie”van Philips. Andere toestellen uit deze serie zijn het type 456 “Prelude” en het type 795 “Rondo”. De introductieprijs van de 796A bedroeg 198 gulden. Behalve de 796A is ook een 796U leverbaar, geschikt voor gelijkstroomvoeding (met aparte trilleromvormer)

Het absolute topmodel uit de “Symfonische Serie" was de Philips 898A “Fuga”. Dit toestel heeft dezelfde monoknop bediening en lijkt op de 796A, maar heeft als extra 10 lampen i.p.v. 6,  2 kortegolfbereiken i.p.v. 1, stille afstemming, en een soort van automatische afstemming waarbij het afstemmechanisme automatisch stopte bij de juiste afstemming, en een zwaardere eindtrap met AL 5 ipv AL 4. Introductieprijs in 1936: 345 gulden….

Het is een robuust uitziend, vierkant toestel met slechts één centrale bedieningsknop en een verstelbare stationsnamenschaal. Die bedieningsknop was dan ook de grote noviteit van de 796A en de 898A. Het toestel wordt vrij uitgebreid besproken in “Radio Express” van september 1936, dat artikel vind je hier .

De monoknop bestaat uit een buitenring en een in alle richtingen wendbare knop. Met de buitenring wordt het toestel ingeschakeld, van golfbereik veranderd en van radio naar grammofoon overgeschakeld. Met de “monoknop” kunnen door verschillende bewegingen afstemming, bandbreedte, volume en toonregeling bediend worden. Met de monoknop geheel naar rechts is de bandbreedte maximaal (15 kHz): de knop van rechts naar het midden bewegend verkleint men de bandbreedte tot 8 kHz, gaat men verder naar links dan blijft de bandbreedte gelijk maar begint het toonfilter hoge tonen te onderdrukken. Afstemmen vindt plaats door aan de knop te draaien. Deze werkt direct op de as van de (drievoudig) afstemcondensator, de overige activeringen zoals b.v. de stationsaanwijzer werken via “Bowden” kabeltjes. 

De buizenbezetting van het hier beschreven toestel bestaat uit AK2/ AF3/ ABC1/ AL4/ AM1 en AZ1. Dat zijn lampen uit de “Gouden Miniwatt” serie. Dat wijst er op dat het toestel in 1936 geproduceerd is. De AK2 is de opvolger van de AK1, maar ook deze octode heeft minder goede eigenschappen in het Kortegolf bereik. Inmiddels was de verbeterde EK2 beschikbaar en werden de toestellen uit 1937 en later uitgerust met (de rode) lampen uit de E-serie: EK2/ EF5/ EBC3/ EL3/ EM1. (De AZ1 bleef gehandhaafd - die heeft een eigen gloeistroomcircuit)

De AK2 is de oscillator/mengbuis, de AF3 de middenfrequent versterker, de ABC1 de detector/laagfrequent voorversterker, de AL4 de eindtrap. De afstemindicator is de AM1 en de gelijkrichter de AZ1. De grote luidspreker -doorsnede 26 cm - garandeert een behoorlijke weergave. De servicedocumentatie vind je hier

Het toestel is voorzien van Lange- Midden- en Kortegolf. De middenfrequentie is 128  kHz, hetgeen een goede selectiviteit waarborgt. Het nadeel van een lage m.f. is de gebrekkige onderdrukking van spiegelfrequenties, om welke reden de ingangskring als afstembaar bandfilter is uitgevoerd. Voor de Lange- en middengolf is dit een goede oplossing, voor de korte golf onvoldoende: een tekortkoming van dit toestel (en vrijwel alle toestellen uit deze periode). De m.f. bandbreedte is als onderdeel van de toonregeling variabel: de koppeling van de spoelen uit het eerste m.f. bandfilter is regelbaar.

De gevolgen van de mono-knop bediening is dat de extra spraak-muziek schakelaar naar de achterkant van het toestel is “verbannen”. Hier bevinden nog twee schakelaars: een om de netantenne in te schakelen (hierbij wordt het lichtnet als antenne gebruikt) en om de luidspreker uit te schakelen, dit bij gebruik van een externe luidspreker - die van het hoog-ohmige type moet zijn: let op, deze aansluiting is rechtstreeks met de hoogspanning verbonden!

Mijn exemplaar heb ik in 2000 gekocht bij een bevriende radio/onderdelenzaak. Het was een imponerend toestel, waarvan helaas de achterwand verdwenen was. Inwendig verder compleet en vrij schoon, de monoknop werkte. De kast was minder: aan de voorzijde rondom de monoknop en op de drie horizontale balkjes ontbreekt het fineer. De rest van de kast was afgeschuurd en streperig en niet dekkend overgebeitst is een vaalbruine kleur. Later bleek ook dat ipv een AF3 een AF7 was ingezet. De geel rubberen bedrading was oud en plaatselijk verteerd dan wel hard geworden.

Advertentie 796A

Detail monoknop

Reparaties

Reparaties Inwendig 2002

  • Buizen getest op emissie en in orde bevonden. De AK2 echter later toch vervangen i.v.m. kraken en niet oscilleren op KG. Emissietest zegt niet alles! Er blijkt een AF 7 te zijn gebruikt waar een AF 3 hoort te zitten. De AF 7 is geen regelbare lamp, zoals de AF 3
  • De aanwezige elco’s in de voeding lijken niet origineel. Deze langdurig geregenereerd en min of meer in orde gekregen. Als extra kleine elco’s van 10 uF 350 Volt parallel gezet
  • Koppel condensator C40 vervangen en uitgedroogde elco’s over de kathode weerstanden in het l.f. deel overbrugd met nieuwe, oude laten zitten
  • Teercondensatoren steekproefsgewijs getest maar niet vervangen.
  • Toestel hierna opgestart: C14 in het schema, een trimmer ,maakt sluiting bij indraaien, dus niet aan gedraaid.
  • De AZ 1 vervangen door een AZ 4 (lagere inwendige weerstand) i..v.m. met vrij lage hoogspanning. (Verlies in trafo? Wordt te warm?) 
  • Rubbers onder het chassis door nieuwe vervangen (anders past de monoknop niet)

Reparaties Uitwendig 2002

  • Noot: kastrestauratie was in 2002 nog niet zo uitontwikkeld als nu in 2023. Zo zijn de laatste restjes originele en vergeelde lak aangezien voor de oorspronkelijk kleur. Die was waarschijnlijk bruiner dan het toestel nu is.
  • Kast handmatig afgeschuurd op enkele stukjes van de horizontale stroken na waar de originele laklaag is gehandhaafd. Kleur zo goed mogelijk nagebootst met oplossing van notenbeits (soort niet gespecificeerd) in kleurloze Cetabever Transparant Satin binnenbeits.
  • Hiermee 5 lagen aangebracht, daarna 2 lagen Glitsa acryl/PU parketlak op waterbasis. Tussendoor licht geschuurd.
  • Vervangend fineer rondom de monoknop en de horizontale stroken met notenbeits Cetabever 010 donker gemaakt. Daarna op maat gesneden en met “Bison” montagekit aangebracht. Resultaat is weliswaar afwijkend van de originele uitvoering maar past in de stijl van de radio.
  • Vervangende achterwand gemaakt van 5 mm MDF plaat. Niet mooi, wel effectief om de inhoud te beschermen.

Toestand na Reparaties

  • Status  2002: Toestel speelt weer goed met enige lichte vervorming, niet verder uitgezocht. 
  • Oude en verteerde rubberen bedrading is een handicap bij het werken aan dit toestel.
  • Kast weer toonbaar, zij het niet geheel authentiek.

Voorkant 2

Achterkant open

Monoknop met buitenring

Achterkant met vervangende achterwand

Stationsnamenschaal

Onderkant

Voorkant 3

Schaalhouder

Chassis bovenkant

Karakteristieken

Merk:PHILIPS
Type:796A
Serienummer:E 15350 E04
Bouwjaar:1936
Frequentiebereiken:LG/ MG/ KG
Middenfrequentie:128 kHz
Buizenbezetting:AK2/ AF3/ ABC1/ AL4/ AM1/ AZ1
Schaalverlichting:2 x 8042-07
Bediening:Voorkant: Netschakelaar, Golfbereik, Afstemming, Volume en Toonregeling: alles met monoknop en buitenring
Achterkant: netantenne schakelaar, Luidspreker schakelaar, spraak/muziek schakelaar
Voedingsspanning:110/ 125/ 145/ 200/ 220/ 245 Volt wisselspanning. Verbruik 55 Watt
Antenne:Extern en Intern (lichtnetantenne!)
Externe Aansluitingen:Antenne, Platenspeler, Externe L.S. Hoogohmig! Let op hoge spanning!
Maten (H x B x D):43 x 55 x 27 cm
Gewicht:ca 17 kg
Kast:Houten kast, afgewerkt met in twee kleuren gelakt notenhouten multiplex fineer. Verchroomde cirkelvormige sierring in het front.
Bijzonderheden:Robuust toestel in karakteristieke kast. Bijzonder is de monoknop bediening met 7 functies.
Typenummers componenten:Luidspreker: type 9604 (5 Ohm). Zie verder servicedocumentatie
Collectienummer:
status:
20
In de collectie