Reparaties Inwendig 2022

• Algemeen: Uitgekast en gereinigd van stof. Bij inspectie van het inwendige blijkt dat van het tweede m.f. bandfilter de kringcapaciteiten zijn verwijderd. Onbekend wanneer en waarom.
• De lampen uitgenomen. De AF2, E446 en de E443 zijn voorzien van een papieren strookje met het serienummer van het toestel. Emissietest op de AK1, de AF2 en de E446 gedaan: kort 50V op g1 geeft 20 mA uitslag wat goed is. De E443 (eindlamp) geeft 40 mA bij 125 Volt wat in dit geval ook goed is. De 1823 scoort bij 125 Volt 20 mA resp. 45 mA wat onvoldoende is. Regenereren lukt niet: de lamp is echt versleten. De AB1 moet niet op deze wijze getest worden – de methode is te ruw. Meten met de analoge universeelmeter als spanningsbron geeft dit 50 Ohm weerstand wat met mijn meter overeenkomt met een stroom van 1 mA door de lamp.
• De afscherming van de AK1 hersteld met zilverlijm. Had een overgangsweerstand.
• De elco’s geformeerd. Blijken verrassend goed. C1 ( 2 x 25 uF parallel) is 2 x 23 en C2 ( 2 x 40 uF) is 38 uF. Van C2 wordt één helft gebruikt, van C1 staan beide helften parallel.
• C6 en C7 eveneens geformeerd. Blijken niet verdroogd en bruikbaar. C2 en C3 zijn eveneens in orde.
• De diverse andere (teer)condensatoren zijn in meer of mindere mate lek. In serie met de koppel C is een nieuwe C van 01 uF in serie gezet. De rest is niet vervangen om het uiterlijk niet te verstoren. Het toestel functioneert zoals het is en hoeft niet dagelijks te spelen. Een compromis dus.
• Het toestel heeft wat brom die niet uit de voeding komt. Verdwijnt als de afscherming op de bodem aanwezig is.
• De kring C’s van het tweede m.f. bandfilter C24 en C25 ontbreken. Onbekend is hoe lang al en door wie verwijderd. Toch zou het toestel gespeeld hebben. Daarom de proef genomen: een fors signaal op de antenne ingang gezet en er komt enig geluid uit.
• De ontbrekende kring C’s hebben een capaciteit van 40 – 145 pf. Op de plek hiervan een tweetal moderne kunststof trimmers van min of meer gelijke capaciteit gezet. Na afregelen van de m.f. versterker was de gevoeligheid en selectiviteit weer prima.
• Wat restte was een hinderlijke kraakstoring. Na verwijderen van de mengbuis was deze er nog steeds. Er bleek een isolatielek in C23, de afstem C van de eerste m.f. te zitten. Ook deze vervangen door een nieuwe trimmer, waarna het toestel stil was. Mogelijk was een vergelijkbaar probleem de reden dat  C24 en C25 zijn verwijderd ?

Reparaties Uitwendig 2022

• De kast is van hout:  bovenkant, zijkanten en voorkant zijn van triplex fineer. De bovenkant is donkerbruin, de zijkanten en de voorkant lichtbruin. Boven- en onderrand zijn bedrukt met een donker walnoot patroon op dezelfde ondergrond. De stroken rondom de luidspreker uitsparing zijn van een iets afwijkend patroon, niet duidelijk mis of dit gedrukt is of ingelegd. Voor het aflakken is een bruine lak gebruikt  die sterk vergeeld is. Voor de oorspronkelijke kleur, zie rondom onder de knoppen. De lak is door ouderdom slecht geworden, niet door vocht o.i.d.
• Kleur- en lakadvies: Kast kaal maken. Overlakken met lichtbruine schellak of blanke schellak. Bij blanke schellak eerst steunkleur aanbrengen met “notenmengsel” een of meerdere lagen. Zonder steunkleur wordt de tekening te licht en te nadrukkelijk.  
• Oude lak verwijderd m.b.v. de “schraapmethode”. Dit moet voorzichtig gebeuren, met name aan de randen. Vervolgens met staalwol 000 gladgemaakt. De poriën in het fineer zijn zeer fijn – geen vuller noodzakelijk. Daarna met waterbeits op kleur brengen, hiervoor mengsel 1 deel 166 noten licht, 1 deel kersen 171 en 1/4 deel noten middel 167 gebruikt. Meerdere lagen zodat de tekening in het hout niet te uitdrukkelijk wordt. De bovenkant extra waterbeits 167 aangebracht omdat dit deel iets donkerder moet zijn dan de rest.  Een en ander is grotendeels een kwestie van gevoel en ervaring.
• Daarna schellak 240/15 aangemaakt (230 gram schellak/liter met 15 gram/liter Sandarak verharder) en aantal lagen opgebracht. Na uitharden (circa 1 maand) de toch altijd iets ruwe kast gepolijst (nat) met korrel 1500, daarna met korrel 2500 en daarna gepoetst met “Commandant 4”. Afgewerkt met Uitklaarpolitoer.
• De stationsnamen zijn vrijwel onleesbaar.Dit komt doordat het celluloid is vergeeld en ondoorzichtig is geworden. Volgens de servicedocumentatie kun je de schaalhouder zo naar beneden uit het toestel schuiven, maar na bijna 90 jaar lukt dat niet meer. Daarom de gehele houder van de schaal en het verstrooischerm uit elkaar gehaald, ook om het geheel schoon te maken. 
• De eigenlijke schaal bestaat uit een dun velletje kunststof(?) waar de zendernamen zijn opgedrukt. Dit velletje zit ingeklemd in een soort envelopje van celluloid. Dit envelopje is sterk vergeeld, de achterkant minder dan de voorkant. De voorkant is bovendien heel bros. Zie foto 1 voor de voorkant. Deze voorkant heb ik er voorzichtig afgesneden en vervangen door een stukje nieuw kunststof(folie) materiaal zoals dat ook wel voor cadeauverpakkingen wordt gebruikt. Dit aan de bovenrand van het envelopje vastgeplakt . Zie foto 2. Daarna het velletje met de zendernamen er tussen geschoven en aan de onderkant het envelopje gesloten. De meeste zendernamen zijn nu weer scherp leesbaar. Zie foto 3. Die van de Lange golf waren oorspronkelijk rood, deze zijn vervaagd en daarom moeilijk leesbaar. Daarna het geheel weer in elkaar gezet.
• Luidsprekerdoek. Dit is na 88 jaar verouderd en sterk verzwakt, reden om er geen schoonmaakpoging aan te wagen. Voorzichtig afgestoft.

Toestand na Reparaties

• Status januari 2023: Speelt weer verrassend goed. Verbazingwekkend dat een 88 jaar oud toestel nog zo kan presteren. Zelfs de schaal klopt nog. Opnieuw een bewijs dat de invloed van droog en schoon bewaren groot is?
• Terug bij de eigenaar blijkt er ter plekke vrijwel geen ontvangst mogelijk. Oorzaken: hoog sturingsniveau en geen (LPAM) zender in de buurt.