Orion heeft tussen 1925 en 1960 een groot aantal toestellen gefabriceerd met verschillende vormgeving.

In mijn collectie bevinden zich de typen 418A, 420A en de AR 512A. Hier wordt de 418A beschreven.

De 418A heeft een grappig ontwerp waarbij vooral de voorkant de aandacht trekt: de stationsnamenschaal is niet als één glasplaat uitgevoerd, maar heeft de vorm van een viertal glazen stroken, waarachter over de volle breedte de afstemwijzer loopt.

De linker strook is voor de lange golf: met een aanduiding in meters en kilohertz. De beide middelste zijn voor de middengolf: één met een aanduiding in meters, en één met een aanduiding in kilohertz en veel stationsnamen (zelfs Teheran: - zie 2e schaal van rechts, bij 900 kHz.). De rechter strook is voor de korte golf.

De buizenbezetting van de 418A bestaat uit de ECH 42, 2 x de EAF 42, de EL 41 en de AZ 41. Samen vormen ze een vrij standaard ontvanger schakeling waarbij de ECH 42 de oscillator/mengbuis voor LG/MG/KG is. De eerste EAF 42 is m.f. versterker, de diode in deze buis is de detector voor de AVR spanning. De tweede EAF 41 is de laagfrequent voorversterker, de diode is deze buis is de detector voor het l.f. signaal. Dat signaal gaat naar de EL 41, de laagfrequent eindversterker. In de voeding bevindt zich de AZ 41.Op deze wijze kon met 4 radiobuizen + gelijkrichter een goed werkend toestel worden geproduceerd. Een afstemindicator ontbreekt.

Er zitten slechts twee bedieningsknoppen op deze radio. Opvallend hierdoor is de schakeling voor afstemming/golfbereikomschakeling, de rechterknop. Dit is een soort “trek-en-duw” systeem waarbij in ingedrukte toestand de afstemcondensator wordt bediend en in uitgetrokken toestand de golfbereiken omgeschakeld worden via een haakse tandwielomzetting (zie foto). Tijdens het omschakelen is de afstemcondensator losgekoppeld via twee lippen (zie foto) Het geheel is vrij kwetsbaar maar werkt wel.

Aan de linkerkant zit de netschakelaar/volumeregeling. Door deze knop uit te trekken verandert de toonhoogte van het geluid.

Het toestel is in 2002 op een radiobeurs aangekocht vanwege het uiterlijk. Technisch mankeerde er wel wat aan. Slecht in de lak, vooral de bovenkant en geen achterwand en serviceluikje.

Inwendig was een kortsluiting nabij/in de ratel-C naast de voedingstrafo, de schaallampje hingen er los bij, en de golfbereikschakelaar werkte niet. Verder stoffig en vuil.

Ter conservering is in 2002 een vervangend achterwandje en een bodemplaatje gemaakt van MDF plaat. Daarna werd het toestel voor dringender zaken weggezet. Pas in 2015 vond verdere restauratie/reparatie plaats.

 

Reparaties

Reparaties Inwendig 2015

  • Sluiting in bedrading verholpen. Waardoor deze was ontstaan is niet duidelijk.
  • Golfbereik schakelaar gangbaar gemaakt. Was voornamelijk vuil. Ook een klein beetje smeermiddel gebruikt. Het is geen erg robuust systeem.
  • Rubber vatting van schaallampjes op front vastgelijmd.
  • Buizen op emissie getest, allen 100%.
  • Elco’s geregenereerd, niet 100%, wel laten zitten.
  • Afscherming op bodemplaat gemaakt, vermindert brom.
  • Trafo zwart gelakt, was roestig.
  • Nagenoeg alle C’s van meer dan 10.000 pf vervangen, deze waren zeer slecht. Lekweerstand was vaak minder dan 500 kOhm. (getest met “hoogspanning”). Dit zijn de ontkoppelcondensatoren, de koppelcondensator naar de eindtrap, tegenkoppelnetwerk, AVR.
  • Ratel C, los geknipt, niet vervangen.
  • Toestel speelde maar was zeer ongevoelig, van de laatste m.f. kring was de kring condensator van 100 pf defect. Vervangen en m.f. deel opnieuw afgeregeld.
  • De Lange golf werkte niet correct. De padding condensator – deze verzorgt de gelijkloop van de oscillator afstemkring – was defect, vervangen en opnieuw afgeregeld.
  • MG en KG, nauwelijks nodig deze opnieuw af te regelen.

 

Reparaties Uitwendig 2015

  • Kast kaal geschraapt. Gaf weinig problemen door slechte lak.
  • Met puimsteenpoeder (wit) en ethanol poriën gevuld. Kan ook met “Tripoli poeder” dat iets fijner is. Door met ethanol en poeder een papje te maken en dat rond te schuren vul je de poriën. Water is niet geschikt want dat doet het hout zwellen.
  • Daarna 1 x met waterbeits 171 (kersen). behandeld. De beits dient alleen als kleurondersteuning van de bestaande houtkleur.
  • Daarna met blanke schellak 230/10 (230 gr/l met 10 gr Sandarak/liter politoeren. Uitharden, gevolgd door nat polijsten met korrel 1000, gevolgd door korrel 2500.
  • Nabehandeld met uitklaarpolitoer. Geen Commandant 4, het vermoeden bestaat dat dit de schellak langere tijd zacht maakt. Met name voor de bovenkant kan dit een probleem zijn: afdrukken van voorwerpen.

 

Toestand na Reparaties

Status 2015:  Ziet er zeer goed uit mede dankzij het goed vullen van de poriën. Speelt weer naar behoren. Toestel bevatte zeer veel slechte onderdelen, met name de condensatoren waren slecht.

Voorkant schuin van boven.

Componenten onderkant

Orion 418A basisschema

Stationsnamenschaal.

Spoelblok op carrousel

Afschakeling afstemcondensator

Achterkant open

Haakse overbrenging golfbereikschakelaar

Karakteristieken

Merk:ORION
Type:418A
Serienummer:407730
Bouwjaar:1953
Frequentiebereiken:LG/MG/KG
Middenfrequentie:473,6 kHz
Buizenbezetting:ECH42/ EAF42/ EAF42/ EL41/ AZ41
Schaalverlichting:4 x 6,3V 0,3A
Bediening:Links opzij: Netschakelaar, Volume en toonregeling extra laag (knop uittrekken)
Rechts opzij: Afstemming en Golfbereik (knop uittrekken en draaien)
Voedingsspanning:110/127/150/220 V wisselspanning
Antenne:extern
Externe Aansluitingen:Antenne en Grammofoon
Maten (H x B x D):27 x 38 x 21 cm
Gewicht:circa 6 kg
Kast:Hout, Licht gelakt
Bijzonderheden:Golfbereikschakelaar heeft apart mechaniek.
I.p.v. één stationsnamenschaal heeft dit toestel 4 kleine schaaltjes. Lijkt elektrisch op de 420A
Typenummers componenten:
Collectienummer:
status:
16
In de collectie