Aetherkruiser AK 1482
Het merk Aetherkruiser ontstaat in 1938 wanneer de A.N.R.U., de “Algemeene Nederlandse Radio Unie N.V.” op de Jaarbeurs in Utrecht een nieuw radiotoestel introduceert, de Aetherkruiser AK380. Dit was niet door de ANRU zelf maar door Van der Heem, bekend van de Erres toestellen, geproduceerd. De apparaten worden "en gros" en "en detail" verhandeld vanuit het ANRU huis, een royale villa in Amersfoort. Dit is tevens de woning van oprichter/directeur de heer Van Dijk.
Ook het "Natuurkundig Laboratorium" en de Service-werkplaats zijn hier gevestigd.
Alle radio's van dit merk zijn samengesteld uit een Erres binnenwerk dat is gemonteerd in een speciaal voor Aetherkruiser ontworpen houten kast.
Aetherkruiser wordt daarom ook wel eens “een verklede Erres” genoemd. Ook omdat ik in mijn collectie maar één Aetherkruiser heb, is deze bij het merk Erres ondergebracht.
De Aetherkruiser AK1482 is elektrisch gelijk aan de Erres KY486. Het zijn beiden vrij compacte radio’s uit het middensegment. . De geluidskwaliteit is evenwel best goed. Het toestel is voorzien van de Lange-, Midden en 2 x Korte Golf. Een van deze Korte Golf bereiken bestrijkt alleen de 25 en 30 meterband. Dit wordt bandspreiding genoemd en vergemakkelijkt het afstemmen in de (toen) volle Kortegolf omroepbanden.
De stationsnamenschaal heeft lichte letters, hetgeen tegen de achtergrond van het eveneens lichte luidsprekerdoek wat moeilijk leesbaar is. In het donker springen de letters er beter uit. De knoppen zijn crèmekleurig.
De buizenbezetting is standaard voor een groot aantal ontvangers uit de periode 1945 - 1950. Met 4 radiolampen kon een standaard ontvanger worden gebouwd. (het zogenoemde “4 - tube concept” -wordt t.z.t. elders nog verder op ingegaan) en bestaat uit 1 x ECH21 als mengtrap, 1 x ECH21 als m.f.versterker/laagfrequentversterker, 1 x EBL21 als detector/eindversterker, 1 x AZ1 als gelijkrichter. Een afstemindicator ontbreekt.
De AK1482 is in 2008 in een kringloopwinkel gekocht. Was erg vuil, bovendien ontbrak er een knop. Afgezien van het netsnoer verder compleet. Let op het prijskaartje rechts boven op "foto ongerestaureerd"
Reparaties
Reparaties Uitwendig:
- 2008: Doek niet te redden en nieuw besteld. Kast gepoetst met Polish Reviver (alternatief: Commandant Cleaner 4) en weer in orde. Ornamenten overgelakt. Ontbrekende knop aangevuld (standaard Erres knop). Inwendig schoongemaakt. Stationsnamenschaal voorzichtig gereinigd met wattenstaafje. Dit is een delicaat proces, de letters kunnen loslaten. Probeer zeer voorzichtig tussen de woorden door te wrijven.
- 2009: Het luidsprekerdoek vervangen door nieuw, dit is speciaal gemaakt door Corrien Maas. Doek is zeer dun, daarom eerst wit onderdoek op ondergrond geplakt met zware behanglijm. Moet strak gebeuren. Is niet 100 % goed gelukt. Ter plaatse van de luidspreker mag het onderdoek niet met lijm bewerkt worden i.v.m. onregelmatige krimp. Doek strak opbrengen, uiteraard het liefst zonder onderdoek. Onder het hoofdmenu vindt je onder “radio’s” de link naar het nfor, ga daar naar “tips en trucs”.
Reparaties Inwendig:
- 2008: Ik heb een (sloop) Erres KY 486 als donortoestel gebruikt. Bij controle blijkt de uitgangstrafo van AK 1482 defect (primaire wikkeling meet oneindig). Ook de uitgangstrafo van de Erres bleek defect. Het lukte die van de AK1482 te herstellen volgens de “Hoogspanningsmethode”, Zie: “De hoogspannings reparatie methode”
- Buizen getest, allen 100%.
- AAN/UIT schakelaar was defect, vervangen door die uit de KY 486
- C32 (100 uF – afvlakking vast negatief) zwak, modern exemplaar parallel gezet100%. Sommige oude elco’s lijken onverslijtbaar te zijn.
- Voedingselco: defect, vervangen door die uit de KY 486. Deze eerst geformeerd, bleek vrijwel
- C31 (hogetonen C anode eindtrap) getest, in orde. (doorslaan kan de trafo beschadigen)
- C29 (koppel-C 10.000 pF) getest, Ri circa 5 Mohm, niet vervangen.
- Meerdere teer C’s gecontroleerd, allemaal in orde, d.w.z. meer dan 5 MOhm.Ik ben geen voorstander van het zonder meer vervangen van oude condensatoren.
- Testen van deze condensatoren op isolatieweerstand gebeurt met hoge spanning. (500 Volt)
- Golflengte schakelaar en regelaar toonregeling schoongespoten.
- Netsnoer vervangen (dank aan de Erres KY486).
Toestand na Reparaties:
- Status 2009: Speelt weer goed. Stationsnamenschaal wat matig. Is door zijverlichting ook erg gevoelig voor vlekjes en beschadigingen.
- Status 2018: Heeft met tussenpozen gespeeld en stelde nooit teleur. Het inwendige zou – na bijna 10 jaar – weer eens gecontroleerd moeten worden, met neme de kritische condensatoren (C29, C31)
Karakteristieken
Merk: | AETHERKRUISER |
Type: | AK 1482 |
Serienummer: | 3153 |
Bouwjaar: | 1948 |
Frequentiebereiken: | LG/MG/2 x KG |
Middenfrequentie: | 452 kHz |
Buizenbezetting: | ECH21/ECH21/EBL21/AZ1 |
Schaalverlichting: | 2 x 6,3 V (8045D) |
Bediening: | Knoppen voorzijde: netschakelaar/volume en afstemming Links opzij: toonregeling (hoog, midden, laag) Rechts opzij: Golfbereik LG/MG/KG/KG 25 en 30m De grammofoon wordt via de aansluiting op de achterzijde ingeschakeld. |
Voedingsspanning: | 110/125/145/200/220/ 245V wisselstroom 40 W |
Antenne: | Extern |
Externe Aansluitingen: | Antenne, Grammofoon, Extra L.S. (5 Ohm) |
Maten (H x B x D): | 28 x 50 x 22 cm |
Gewicht: | circa 8 kg |
Kast: | Hout. Donkere zijvlakken, lichte voor- en bovenkant |
Bijzonderheden: | Standaard super. Inwendig gelijk aan Erres KY 486 |
Typenummers componenten: | Voedingstrafo: GK 512 71 Uitgangstrafo: GK 512 73 Luidspreker: 49 238 36 |
Collectienummer: status: | 136 In de collectie |