Erres KY 187

De ERRES KY 187 die hier wordt beschreven werd uitgebracht in 1939. Het toestel is onderdeel van een reeks bestaande uit de KY 188 en de KY 189. Die laatste is de meest luxe uitvoering van de drie met een grotere luidspreker in een hoge, staande kast. De prijs was rond de 153 gulden, voor veel mensen een heel bedrag in die tijd.

Ten opzichte van de KY 175 van rond de 100 gulden kreeg je daar dan wel meer voor: het toestel was uitgerust met druktoetsen: 9 stuks in dit geval: ; zes voor de voorkeuze stations (de 3 rechter voor de middengolf, de 3 linker voor de lange golf) en de drie middelste voor de golfbereiken (v.l.n.r. Lange golf, Korte golf, Middengolf). Daarnaast is uiteraard ook handmatige afstemming mogelijk.

het toestel heeft een strak uiterlijk, een stevige wat luxe uitstraling, eenvoudige bediening en een goede geluidskwaliteit. De lage middenfrequentie van 110 kHz zorgt voor een goede selectiviteit. Door de antennekring als bandfilter uit te voeren is de onderdrukking van z.g.n. spiegelfrequenties op Midden- en Lange golf zeer acceptabel.

De grootste verbetering t.o.v. de KY 175 is echter de klankregeling. Deze bestaat uit een schakelaar met 5 standen: 3 standen regelen de selectiviteit door de bandbreedte van de m.f. versterker te variëren; minimaal, normaal en maximaal. 2 standen timbre 1 en timbre 2 geheten, verminderen als vervolg op de stand maximaal de hoeveelheden hoge tonen welke de l.f. eindtrap aan de luidspreker doorgeeft. Selectiviteit minimaal betekent de breedste doorlaatkromme van de m.f. versterker, maximaal wil zeggen de smalste doorlaatkromme. De m.f. bandbreedte wordt geregeld door extra wikkelingen in de 2e m.f. kring bij- of af te schakelen waardoor doorlaatkromme van die kring breder of smaller wordt. Zie het  schema van de KY 187 

De buizenbezetting bestaat uit de EK 2 als mengtrap, de EF 9 als middenfrequent trap, de EBL 1 als detector/eindtrap ende 1823 als gelijkrichter. Net als bij de KY175 werd op deze wijze met 4 radiolampen een heel behoorlijke ontvanger geproduceerd. Verder: Fysiologische volumeregeling en een permanent-dynamische luidspreker met klankverstrooier.

Als afstemhulp werd een neon afstemindicator gebruikt, de Philips 4662.

Het toetsenmechaniek is vrij eenvoudig als je de werking eenmaal snapt. Maar mechanisch is het een knap stuk werk, evenals de omschakeling voor de klankregeling. Ik heb een paar foto’s bijgevoegd en voor een beschrijving van de werking zie hier

De ontvanger werd gebouwd onder licentie van Philips. Dat wordt hier kenbaar gemaakt door een groen labeltje op zowel de kast als het chassis. Op het chassis zien we A33227, op de bijbehorende kast B33227. (zie foto)

Dit toestel kwam in mijn bezit in 2004 door aankoop op de vrijmarkt met Koninginnedag. Het was compleet en redelijk schoon en allen aan de bovenkant was de lak plaatselijk afgebladderd.

Omdat het toestel dit jaar precies 80 jaar oud is, besloot ik het als eerste dit jaar een nieuw leven te geven.

 

Advertentie KY187

 

Reparaties

Reparaties inwendig januari 2019:

  • Uitgekast en inwendige geïnspecteerd. Lijkt origineel op een paar weerstanden en de voedingselco’s na.
  • Let op: volgorde bij uitkasten chassis is als volgt: 1) verwijder knoppen en aansluitingen op netschakelaar 2) verwijder de eindbuis en de gelijkrichter – deze zitten bij de volgende stappen in de weg. 3) soldeer alle draden aan de uitgangstrafo los (deze bevindt zich op het luidsprekerplankje en niet op het chassis) 4) verwijder de luidspreker. 5) de luidspreker en het plankje zitten nu los, verwijder deze voorzichtig. 6) schuif het chassis voorzichtig naar achteren. Inbouwen: omgekeerde volgorde.
  • Uitgangstrafo: primaire wikkeling leek onderbroken, hersteld m.b.v. de “Hoogspannings Reparatiemethode”.
  • Primaire stroomcircuit: Contacten netschakelaar gereinigd, toestel op 245 Volt gezet, bedrading gecontroleerd, na meting 50 MOhm t.o.v. chassis.
  • Oorspronkelijk zaten er drie natte elco’s in het toestel. Twee ervan waren vervangen: C40 en C45, C39 zat er nog. C39 was volkomen droog, geen capaciteit, geen doorslag. C40 was vervangen door een dubbele elco van 2 x 50 uF (2e helft als vervanging van C39). Bij controle/regeneratie blijkt C45 nog 100 % te zijn. De eerste helft van C40 eveneens, de tweede helft was “dood”. Deze vervangen door een andere van 2 x 50 uF.
  • R29 (afvlakweerstand) hoort 2200 Ohm te zijn, deze was 390 Ohm. Reden onbekend. Vervangen door de juiste waarde.
  • C23 (ontkoppel condensator) was gebroken. Vervangen door modern exemplaar.
  • C33 (ontkoppel condensator kathodeweerstand eindbuis) was verdroogd en ‘dood”. Overbrugd met nieuw exemplaar.
  • C34 en C35 “Boucherot C” en” timbre” regeling. Meten 20 resp 50 MOhm, zeer goed voor oude “teerC’s”, en dus laten zitten.
  • Diverse grotere “teerdotten” gecontroleerd. Meten tussen de 2 en de 5 MOhm. Laten zitten, niets aan gedaan. Vervanging tast het uiterlijk van het toestel aan, de werking wordt er nauwelijks door beinvloed.
  • R27 (150 kOhm) is overbrugd met een nieuw exemplaar van 100 kOhm. Reden: de originele blijkt defect, vervangen door 150 kOhm.
  • Een tweetal hoogohmige weerstanden van 5,6 MOhm gecontroleerd en in orde bevonden. Dit soort weerstanden wil nog wel eens verlopen in waarde.
  • Neon Afstemindicator met Philips type 4662 was niet goed aangesloten. Alleen de aansluitingen voor de kathode en de hulpanode (die de ontsteking waarborgt wanneer ook de anode is aangesloten) waren bedraad, de anode niet.
  • R23, R20 en R 26 ontbraken en waren vervangen door één weerstand van 100 kOhm. Oorspronkelijke situatie hersteld, alleen is de instelbare weerstand niet uitgevoerd naar de achterkant van het toestel.
  • Lampen getest: 1823: 50mA (bij 125 Volt), 100%. EBL1 50mA (idem), diodes 10 mA (50 Volt), 100%, EF9 100%, EK 2 100%. emissietest kort uitvoeren bij lampen ontworpen voor lage anodestroom)
  • Van de EF 9 de topaansluiting vastgelijmd, van de EBL 1 en de 1823 de voet vastgelijmd. Nogmaals een waarschuwing: bij het verwijderen van de lampen uit een toestel, de topaansluiting voorzichtig losmaken, nooit trekken, de lamp ook altijd aan de voet uit de sokkel trekken, nooit aan de glazen ballon.
  • Het hele mechaniek en de aandrijfsnaren gereinigd en waar nodig een beetje geolied. Daarna werkte dit probleemloos: alleen de veertjes die de druktoetsen terugduwen worden wat zwak maar dit tast de werking niet aan.
  • Na deze werkzaamheden de radio voorzichtig opgestart. Het wonder: alles werkte probleemloos, de schaal klopt nog, de klank is goed. Aan het h.f. en m.f. deel dus verder niets hoeven doen.
  • Nieuw netsnoer gemaakt. oude was verteerd.

Reparaties uitwendig: november 2014

  • Al in 2014 was de kast meegenomen in een restauratieronde van een ander toestel waardoor de benodigde materialen aanwezig waren. Alleen de lak aan de bovenkant van de kast was slecht, de rest was nog in orde.
  • Bovenkant kast kaal gemaakt met steekmesje (loszittende lak) en “Afbijt zonder spoelen”.
  • Kleur opgebracht met waterbeits “Clou” 171 (kersen), 2 lagen. Bij de tweede laag op het gevoel ietsje noten toegevoegd voor juiste kleurstelling.
  • Poriën in het hout waren nog vol. Daarna gelakt met schellak 230/10 en gepolijst.
  • Zie voor verdere uitleg het onderwerp  “Politoeren”  in de bibliotheek. (klik op het woord)

Toestand na Restauratie

  • Status januari 2019: Speelt weer uitstekend. Selectiviteit is goed, spiegelonderdrukking op KG matig. De klankregeling m.b.v. de variabele selectiviteit werkt uitstekend, met de (audio) timbre regeling als aanvulling. De ruim bemeten luidspreker draagt ook bij aan een mooi en vol geluid.

 

 

Stationsnamenschaal

Chassis Bovenzijde

Werking Toetsenmechaniek

Licentielabel op de kast

Achterzijde open

Chassis Onderzijde

Neon Indicatiebuisje. Drie electroden.

Licentielabel op het chassis

Achterzijde

Detail Handregeling

Buizenbezetting

Label "Vereniging Nederlands Fabrikaat"

 

Karakteristieken

Merk:ERRES
Type:KY187
Serienummer:1427
Philps Licentie B33227 (kast) en A33227 (chassis)
Bouwjaar:1939
Frequentiebereiken:LG/MG/KG
Middenfrequentie:110 kHz
Buizenbezetting:EK2/ EF9/ EBL1/1823 neon indicator Type 4662
Schaalverlichting:3 x 8 Volt 0,35 A
Bediening:Links opzij: Netschakelaar en Volume.
Links voor: Klankregeling met 5 standen. Midden: 9 druktoetsen: 6 voorkeurzenders en 3 golfbereiktoetsen.
Rechts voor: Handmatige afstemming
Achterkant: schakelaar Grammofoon/ Radio
Voedingsspanning:110/125/145/200/220/245V wissel- spanning 45W
Antenne:extern
Externe Aansluitingen:Netspanning, Antenne, Grammofoon en Externe L.S. (hoogohmig - let op: hoge spanning!)
Maten (H x B x D):37 x 60 x 30 cm
Gewicht:circa 17 kg
Kast:Hout, lichtbruin gelakt. 2 zilverkleurige metalen stroken aan voorzijde. Licht, stevig, doek.
Bijzonderheden:Klank en selectiviteit regeling in 5 stappen. Bandfilteringang.
Typenummers componenten:L.S. trafo: GK511320. Voedingstrafo: GK51190. Luidspreker: (5 Ohm) 28860700. Zie verder documentatie
Collectienummer:
status:
100
In de collectie